Gustav Weigand

Γλέντι στους Καλαρύτες το 1889.

Weigand, Gustav: "Γλέντι στους Καλαρύτες το 1889", Παράδοση και Τέχνη 065, σ. 23, Αθ., ΔΟΛΤ, 09-10/2002. (Απ. Οι Αρωμούνοι (Βλάχοι). Τ.1: Ο χώρος και οι άνθρωποι. Θες/κη, Αφοί Κυριακίδη, 2001 (αρχ. Έκδ. 1894-1895). Μτφ. Thede Kahl.

Γλέντι στους Καλαρύτες το 1889

Στο σπίτι του γιατρού Γεωργίου Μαλακάση συγκεντρώθηκε μια μεγάλη παρέα, είχαν φανεί ο δήμαρχος, ο ελληνας αξιωματικός των συνόρων και ακόμη και ο τούρκος διοικητής του Συρράκου με τον υπάλληλο του τελωνείου. Εγινε ένα μεγάλο φαγοπότι πρός τιμήν μου. Ο ενθουσιασμός για την Γερμανία ήταν πολύ μεγάλος μετά το γάμο του έλληνα διαδόχου με τη γερμανίδα γυναίκα του, γιατί έτσι είχαν την ελπίδα ότι θα πάρουν τουλάχιστον την Ηπειρο και την Κρήτη σαν προίκα.

Αφού είχαμε τελειώσει το φαγητό και καθάρισαν τα τραπέζια, έπαιξαν τρείς Τσιγγάνοι (βιολί, κλαρίνο και ντέφι) τους χορευτικούς σκοπούς τους και οι άντρες - γυναίκες δεν είχαν φανεί καθόλου στο γεύμα - χόρεψαν μπροστά μου έναν σωρό χορούς μία φορά ξεχωριστά και μία φορά σε κύκλο. Πρέπει να ομολογήσω ότι είχε μεγάλη γοητεία το θέαμα των νέων ανθρώπων με τις φουστανέλλες. Ητανε φορτωμένοι με όπλα και γύριζαν ελαφρά και σβέλτα με δικές τους φιγούρες στον ρυθμό της φλογερής μουσικής. Οι μελωδίες είναι γνωστές, αλλά στην εκτέλεση των ξεχωριστών χορών ο καθένας προσπαθεί να κάνει κάτι δικό του και να δείξει την επιδεξιότητά του και την τέχνη του όσο καλύτερα μπορεί και οι θεατές τον χειροκροτούν. Σ' αυτό το σημείο πρέπει να παρατηρήσει κανείς ότι και οι μουσικοί είναι τελείως αφοσιωμένοι στη δουλειά τους. Οταν χορεύει ένας καλός χοερευτής γίνονται και αυτοί πιο ζωντανοί και φλογεροί και οι θεατές κουνούν τα χέρια και τα πόδια τους. Εκεί μπορεί να δει κανείς τι πάει να πεί χορός και πώς υπάρχουν ορισμένοι που περνάνε ακόμα και τους καλύτερούς μας χορευτές και χορεύτριες του μπαλέτου, αν και όχι στη χάρη αλλά στην επιδεξιότητα και στην αντοχή. Οποιος θέλει να είναι ένας "τζιόνη" (λεβέντης και επιμελής) πρέπει να είναι αναγκαστικά και ένας καλός χορευτής.

.....................................

Το άλλο πρωί έκανα μια μικρή βόλτα στην πόλη. Το παζάρι και τους δρόμους τους βρήκα ακριβώς όπως ήταν πριν από χρόνια, τίποτα δεν είχε αλλάξει. Στον γυρισμό είδα δύο σχεδόν γυμνές Τσιγγάνες, που ήταν στολισμένες με φύλλωμα και λουλούδια και που πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι, χόρευαν και έλεγαν τραγούδια με τα οποία ζητούσαν να βρέξει. Αλλοι χύνουν νερό απάνω τους, ενώ αυτές συνεχίζουν. Μια γριά μάζευε και δώρα. Ακριβώς το ίδιο έθιμο υπάρχει και στη Ρουμανία, όπου λέγεται Παπαρούντα, στους νότιους Σλάβους και στους Αλβανούς λέγεται Ντόντολα, στους Ελληνες και στους Αρωμούνους Πιρπιρούνα.

GustavWeigand

Οι Αρωμούνοι (Βλάχοι). Τόμος 1: Ο χώρος και οι άνθρωποι. Θεσσαλονίκη, Αδελφοί Κυριακίδη, 2001 (αρχική έκδοση 1894-1895). Μετάφραση ThedeKahl.

Σημείωση της Σύνταξης

Το παραπάνω βιβλίο είναι το πληρέστερο που υπάρχει για τους Βλάχους. Αν είχε μεταφραστεί από το 1900 θα δυσκολεύονταν οι διάφοροι προπαγανδιστές να μας σερβίρουν την εθνικιστική παραφιλολογία που ακολούθησε. Το μετέφρασε τώρα σε άψογα ελληνικά ο γερμανός ειδικός για τους Βλάχους όλων των Βαλκανίων ThedeKahl, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Münster. Ομως ο Σύνδεσμος ΦΙΛΟΣ Τρικάλων, καταπατώντας τους κανόνες, παρέδωσε την εργασία του κ. Kahl σε έναν άλλο κύριο. Αυτός βρήκε έτσι την ευκαιρία να ασελγήσει πάνω σε ένα κείμενο γραμμένο πριν από 100 χρόνια, με σχόλια που διαψεύδουν, διαστρεβλώνουν και διασύρουν τον συγγραφέα. Εκείνος βέβαια έχει πεθάνει και δεν μπορεί να απαντήσει, ο μεταφραστής όμως αναγκάστηκε να τυπώσει 4 σελίδες και να τις κολλήσει στο βιβλίο για να αμυνθεί. Αν το αγοράσετε (σας το συνιστούμε ένθερμα) προσέξτε να έχει μέσα αυτό το ένθετο μετά τη σελίδα 20 ώστε να ενημερωθείτε για το μέγεθος της ύβρεως. Ευτυχώς, ανάμεσα στο κείμενο και στις υποσημειώσεις φαίνεται ανάγλυφα η διαφορά ανάμεσα στην επιστημονική μελέτη και στον τυφλό φανατισμό.